Türkiye ve Irak Anlaşmasında Yeni Dönem: 52 Yıllık Sözleşme Yenileniyor

Türkiye ile Irak arasında 1973 yılından bu yana yürürlükte olan ve 27 Temmuz 2026 tarihinde sona erecek olan Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması, günümüz koşullarına göre yenileniyor. Bu önemli adım, iki yılı aşkın süredir atıl durumda olan Irak-Türkiye petrol boru hattının yeniden faaliyete geçmesini hedefliyor.

27 Temmuz 2026’da sona erecek

Cumhurbaşkanlığı Kararı ile Resmi Gazete’de yayımlanan duyuruya göre, Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması, ilgili protokoller ve ek anlaşmalar 27 Temmuz 2026 itibarıyla sona erecek. Türkiye, bu tarihten itibaren Irak ile “yeni ve canlı” bir enerji iş birliği dönemi başlatmayı arzuluyor.

Irak’ın Erbil ve Bağdat yönetimleri arasındaki petrol gelirleri paylaşımına ilişkin süregelen anlaşmazlıklar nedeniyle 25 Mart 2023’te kesilen petrol akışının yeniden başlaması için, 52 yıllık eski anlaşmanın güncel dinamiklere uygun hale getirilmesi önem taşıyor. Irak merkezi hükümeti ile Irak Kürt Bölgesel Yönetimi (IKBY) arasında yakın zamanda varılan anlaşma, IKBY’nin tüm petrol üretimini devlet petrol şirketi SOMO’ya teslim etmesini öngörüyor. Bu anlaşma kapsamında IKBY’nin günlük en az 230 bin varil petrolü Bağdat’a teslim etmesi ve her varil için 16 dolar avans ödenmesi kararlaştırılmıştı.

Diplomatik çalışmalarda hız

Bu yeni gelişmeler ışığında Türkiye, hem Irak merkezi hükümetiyle hem de IKBY ile enerji alanında yeni bir zemin oluşturmak amacıyla diplomatik çalışmalara hız verdi. Günümüz petrol ticareti koşullarına uymayan mevcut anlaşmanın revize edilmesiyle, günlük 1.4 milyon varil kapasiteli hattın yeniden aktif hale getirilmesi hedefleniyor. Hattın kapalı kalması nedeniyle Irak’ın tahmini zararının 25 milyar dolara ulaştığı belirtiliyor.

15 yıllığına uzatılmıştı

Türkiye ve Irak arasındaki Ham Petrol Boru Hattı Anlaşması ilk olarak 27 Ağustos 1973’te imzalanmış ve hattın ilk fazı 1976’da işletmeye alınmıştı. Anlaşma, 2010 yılında 15 yıllığına uzatılmıştı. Bu revizyonla birlikte, Türkiye ve Irak arasındaki enerji ilişkilerinde yeni bir sayfa açılması ve bölgesel enerji güvenliğine katkı sağlanması bekleniyor.