Nadir Hastalıklar Genetik Tedavi Proje Yarışması: RaDiChal

TAŞTAN: “DÜNYA’DA 400 MİLYONA YAKIN İNSAN NADİR HASTALIKLARLA MÜCADELE EDİYOR”

Etkinlik konuşmasının açılışını yapan ve nadir hastalıklar hakkında bilgiler veren, RaDiChal yarışmasının başlamasına öncülük eden RaDiChal Kurucu Rektörü ve Üsküdar Üniversitesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Dr. Öğr Üyesi, Cihan Taştan ,“ Nadir hastalıklar 2000 kişide bir veya daha seyrek oranla gerçekleşen ve genetiğimizi oluşturan 3 milyar harften 75 bin farklı mutasyon gelişmesi sonucu oluşan, şuana kadar tanımlı 6172 tane hastalığa denir. Bu kadar nadir olmasına rağmen dünyada 400 milyona yakın kişi bu hastalıkla mücadele ediyor. Aynı zamanda bu hastalıklar üzerinde yapılan çalışmalar da çok nadir. Her ne kadar şuana kadar birçok ilaç geliştirme çalışmaları olsa da bu ancak hastalıkların yüzde 5’ine tekabül ediyor. Ancak son yıllarda gelişen genetik tedavi teknolojileri, gen mühendisliği yaklaşımı şimdiye kadar 3700’den fazla klinik denemenin başlamasına ve bazı hastalıklar için artık genetik tedavi ürünlerinin hayata girmesine sebep oldu. Bu sadece Türkiye’de değil aynı zamanda Dünya’da da 400 milyona yakın insan nadir hastalıklardan mustarip” şeklinde konuştu.  

TAŞTAN: “RaDiChal 2021 HASTALIĞI: FMF”

RaDiChal yarışmasının süreci hakkında bilgilendirmelerde bulunan Taştan, “Ülkemizde akraba evliliğinden dolayı 5 milyondan fazla insanın Avrupa ve Amerika’ya 30’ar milyon insanın bu hastalıklardan mustarip olduğunu gördüğümüz için bu hastalıklar kapsamında genetik tedavi yöntemlerinin araştırılabileceği ve bunları daha lisans, yüksek lisans düzeyinde araştırılıp, öğrenilip ve genetik tedavi yöntemlerinin bulunabilmesi için bir yarışma başlattık ve biz bu yarışmaya radikal bir bakış açısı kazandırmak üzere isme RaDiChal adını verdik. RaDiChal 2021’de FMF hastalığını belirledik. Yani, ailevi Akdeniz ateşi ve kistik fibozis. Özelikle çok zor olan ancak aynı zaman da yurt dışında klinik olarak genetik tedavi çalışmaları bulunan bu hastalıklarda, Türkiye’de de bu hastalığa sahip birçok insan var. Bu hastalıklara karşı genetik tedavi projeleri gerçekleştirmek ileriki dönemlerde destek aldıkça ve projeleri hayata geçirdikçe yerli genetik tedavi ürünlerimizi üretebilmek amacıyla takımlarımızın başvurularını 28 Şubat Dünya Nadir Hastalılar Günü’nde duyurduk. Bize Türkiye’de Dünya’da 39 üniversite takımı başvurdu. Bu 39 üniversite takımında 195 tane katılımcı öğrencimiz vardı. Ve bütün bu takımlarımızla birlikte gece gündüz tam 120 taneden fazla özel toplantılar gerçekleştirdik. Aynı zamanda öğrencilerimizle birebir eğitimlerde gerçekleştirdik” dedi.

KONUK: “ETKİNLİK GELECEK İÇİN UMUT VERİYOR”

Etkinliğin onur konuşmacılarından olan Üsküdar Üniversitesi Rektör yardımcısı Prof. Dr. Muhsin konuk, bu etkinliğin gelecek için umut verdiğini belirterek, “ Onlarca Üniversiteden; yüzlerce üniversite öğrencisi; binlerce nadir hastalığa; Tek Seferde Tedavi (single-shot cure) yöntemi olan genetik terapileri araştırıyor. Bu olay ülkemiz adına, geleceğimiz adına umut veriyor. Bundan dolayı bu işe sahip çıkan Cihan hocama çok teşekkür ediyorum. O bu işe önderlik yaptı ama esas olan bu önderliğe sahip çıkılmasıydı ve Türkiye’nin her yerinden destek geldi, bu işe sahip çıkıldı. Başta RaDiChal ekibi bu işi sahiplendi ve bu durum ilerledi. Toplumun en büyük meselesi tabi ki bu salgın hastalıklar ve salgın hastalıklarla mücadele. Çok nadir görüldüğünden dolayı da bu işin tedavisine yönelik çalışmalar maalesef kapitalist anlayışın bir karşılığı olarak da bu konuyla çok ilgilenilmiyor. Ancak netice de derdi çeken biliyor. Bu derdi çekenlere umut olmak, bir nebze de olsa onları anlamak gerekir. Bu olay özellikle hücreyi çok iyi anlamakla başlıyor. Hücreyi çok iyi anladığınız zaman onun içerisindeki detayları yavaş yavaş kavrıyorsunuz. Bilimin şuan ki geldiği noktaya bakıldığı zaman bizim öğrenci olduğumuz zamanlardaki verilen bilgilerin yanlış olduğunu görüyoruz ancak bu bilimin, özellikle yapay zekânın, bilgisayar sistemlerinin işin içerisine girmesiyle kazanılan bir yetenek haline geldi. Günümüzde Hayat Bilimleri ile ilgili bilgi birikimi, ortalama olarak 2 senede bir defa katlanıyor. Üretilen bilginin farkındalığının oluşması sonradan bu bilgilerin içerisine dalıp o bilgilerin içindeki anahtar kelimeleri yakalayıp bulmak çok önemli. Bunu içinde bir lidere ihtiyaç var. İşte o liderliği bu bağlamda yapan Cihan hocama, bu işe gönül vermiş genç arkadaşlarıma ve jüri olan hocalarımıza çok teşekkür ediyorum” dedi.

Yarışmanın sonuçları 02.10. 2021 tarihinde saat, 22:00 ile 23:00 arasında açıklanacak.